Kamu İhale Kanununun 3 Üncü Maddesinin (F) Ve (Y) Bentleri Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Esaslar Cumhurbaşkanınca Belirlenmiştir

Bilindiği üzere, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na tabi olmayan ihalelere İstisna alımı denilmektedir.  Bu Kanun’un İstisnalar başlıklı 3’ncü maddesinin (f) ve ( y) bendi;

 

f) (Değişik: 20/11/2008-5812/1 md.) Ulusal araştırma-geliştirme kurumlarının yürüttüğü ve desteklediği araştırma-geliştirme projeleri için gerekli olan mal ve hizmet alımları ile finansmanının tamamı Kanun kapsamındaki bir idare tarafından karşılanarak elde edilen sonuçların bu idare tarafından sadece kendi faaliyetlerinin yürütülmesinde faydalanıldığı haller hariç, her türlü araştırma ve geliştirme hizmeti alımları,

 

y) (Ek: 9/7/2018-KHK-703/171 md.) Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Cumhurbaşkanına bağlı olarak kurulan ofisler ve başkanlıkların; Türkiye'nin tanıtımı, ülkedeki yatırımların yahut finans kaynaklarının artırılması veya dijital dönüşüm ve teknolojik gelişimin sağlanması amacıyla yapacakları mal ve hizmet alımları,… Ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç bu Kanuna tâbi değildir.“ hükmündedir.

 

Cumhurbaşkanı’nın 155’inci kararı, 03 Ekim 2018 tarihli ve 30554 sayılı Resmi Gazetede yayımlandı. “Strateji ve Bütçe Başkanlığı Tarafından 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü Maddesinin (f) ve (y) Bentleri Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Esaslar” kararı aynı tarihte yürürlüğe girdi. 

 

Usul ve Esaslar Neler Getiriyor?

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinin (f) bendi kapsamında finansmanının tamamı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından karşılanacak ve sonuçlarından ilgili kamu kurum ve kuruluşları, yükseköğretim kurumlan, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları ile ikili veya çoklu işbirliği yapılan ülkelerin faydalanacağı her türlü araştırma ve geliştirme faaliyeti için ihtiyaç duyulan hizmet alımları ile (y) bendi kapsamında ülkedeki yatırımların yahut finans kaynaklarının artırılması veya dijital dönüşüm ve teknolojik gelişimin sağlanmasına yönelik yapılacak mal ve hizmet almaları bu esaslara göre yapılacak.

Mal ve hizmet alımları, yerli ve/veya yabancı gerçek ve tüzel kişilerden yapılabilecek.

Yönlendirme Kurulu her yıl mayıs ayında toplanarak tamamlanan ve devam eden araştırma projelerini değerlendirecek ve takip eden yıla ait projelerde esas alınacak öncelik ve ilkeleri belirleyecek. Bu Esaslar kapsamında gerçekleştirilen projeler Yönlendirme Kurulunun karara bağladığı öncelik ve ilkeler dikkate alınarak hazırlanacak.

Proje konuları, sonucundan sadece Başkanlığın yararlanmayacağı ve Başkanlık görev alanına giren her türlü araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile ülkedeki yatırımların yahut finans kaynaklarının artırılması veya dijital dönüşüm ve teknolojik gelişimin sağlanmasına yönelik ihtiyaçlar doğrultusunda belirlenecek.

Bu Esaslar kapsamında yapılacak mal ve hizmet almalarında; İdare tarafından belirlenen isteklilerden doğrudan temin edilebildiği doğrudan alım yöntemi, ihale konusu işin teknik ve mali özelliklerinin İdarece netleştirilebildiği hallerde İdarece belirlenen isteklilerin davet edildiği davet yöntemi, ihale konusu işin teknik ve mali özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi durumunda kullanılabilen ilanlı pazarlık yöntemi, uygulanacak.

Doğrudan alım, ilan yapılmaksızın ve geçici teminat alınmaksızın, İdare tarafından belirlenen isteklilerden yapılacak.

Davet yöntemi ve ilanlı pazarlık yöntemi uygulanırken, ihale yetkilisi, bir ihale komisyonu oluşturacak. İhale komisyonu, biri başkan olmak üzere 5 kişiden az olmamak kaydıyla tek sayıda kişiden oluşacak. İhale komisyonunda proje yürütme komitesinden İdarede görevli en az 2 kişi ve mali işlerden sorumlu en az 1 kişinin bulunması zorunlu olacak ve yeterli sayıda yedek üye belirlenecek. İhale yetkilisi ise, ihale komisyonunda yer alamayacak.

İhale konusu işin teknik ve mali özelliklerinin İdarece netleştirilebildiği ve İdarece belirlenen isteklilerin davet edildiği hallerde davet yöntemi uygulanacak. Davet yönteminde; ilan yapılmayacak, az 3 istekliye ihale dokümanı ile birlikte yazılı davet gönderilecek, davet gönderilmeyen ancak ihaleye katılmak istediğini İdareye yazılı olarak bildiren isteklilere de davet gönderilecek,

İhale konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle, işin teknik ve mali özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi ve İdarenin ihale edilen işin teknik detayları ile gerçekleştirme yöntemlerini isteklilerle görüştüğü hallerde, ilanlı pazarlık yöntemi uygulanacak. Yapılan ilan sonucunda teklif veren istekli sayısının 2’den az olması halinde ihale iptal edilecek.

Yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı yaklaşık maliyetin % 40’ının altında olan teklifler aşırı düşük teklif olarak tespit edilecek ve aşırı düşük teklif açıklaması istenecek.

Davet ve ilanlı pazarlık yöntemiyle yapılacak ihalelerde geçici teminat alınması İdarenin takdirinde olacak. Geçici teminat alınmasına karar verilen hallerde ise, ihale dokümanı ve/veya ilanda belirtilmek kaydıyla ilk mali teklif bedelinin % 1’inden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınacak.

Sözleşmede kayıtlı olmak şartıyla yüklenicilere, avans teminat mektubu karşılığında ihale bedelinin % 10’unu geçmemek üzere ön ödeme yapılabilecek.

Bu Esaslar kapsamındaki ihalelerde, İdareye yazılı olarak şikâyet başvurusunda bulunabilecek, ancak Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusu yapılamayacak.

İhale Sonuç Formu EKAP üzerinden Kamu İhale Kurumuna gönderilecek.

İşin süresinde değişiklik ve sözleşme bedelinin % 40’ına kadar sözleşme bedelinde artış/ azalış  yapılabilecek. İş artışı veya iş eksilişi yapılması durumunda sözleşme süresi, sözleşme bedeli ve değiştirilen diğer hükümler ek bir sözleşmeye bağlanacak.

Sözleşme, zorunlu hallerde yüklenicinin yazılı başvurusu ve İdarenin yazılı izni ile aynı şartlarla başka yükleniciye devredilebilecek.

Yapılan mal ve hizmet alımlarının muayene kabul ve kabul işlemleri, idarece  görevlendirilen muayene ve kabul komisyonu  marifeti ile yapılacak.

 

 

Düzenlemenin, her türlü araştırma ve geliştirme faaliyeti için ihtiyaç duyulan hizmet alımları ile ülkedeki yatırımların yahut finans kaynaklarının artırılması veya dijital dönüşüm ve teknolojik gelişimin sağlanmasına yönelik yapılacak mal ve hizmetin karşılanmasına yönelik yapıldığı ve bu açıdan olumlu olduğu anlaşılmaktadır.

Ancak, alım yöntemleri için bir parasal limit belirlenmemesi, geçici teminat tutarının idarelerin takdirine bırakılması ve alınması halinde oldukça düşük belirlenmesi, geçici teminat olarak kefalet senetlerinin dahil edilmemesi ile iş artışında süreninde artırılmış olmasının, suiistimale neden olabileceği değerlendirilmektedir.